KRYETARËT E KOMUNAVE NGA BOSNJA DHE HERCEGOVINA MËSOJNË NGA ÇEKËT
Publikuar: 23 korr 2019 Koha e leximit: 3 minuta
Në mes të korrikut, përfaqësuesit e komunave Laktashi, Maglaj, Livno dhe Jezero vizituan Republikën Çeke për gati një javë. Klasifikimi i mbeturinave, riciklimi dhe burimet e qëndrueshme të energjisë ishin çështjet për të cilat ata ishin më të interesuar. Ata u frymëzuan nga ajo që panë në komunat çeke, të cilat janë ballafaquar me sukses me probleme të ngjashme si ato në Bosnjë dhe Hercegovinë.
Bosnja dhe Hercegovina mund të mësoj nga Republika Çeke - p.sh. si të përmirësohet qeverisja e mirë, si të veprohet për menaxhimin e mbeturinave dhe si të përfshihen qytetarët në zhvillimin e komunave.
Së pari, kryetarët e komunave shkuan në Pragë ku u takuan me z. Aleš Dresler nga Rrjeti Kombëtar i Qyteteve të Shëndetshme të Republikës Çeke. Shoqata KOKOZA u siguroi kryetarëve të komunave informacion të vlefshëm në lidhje me kompostimin.
Pas kësaj, kryetarët e komunave vizituan Kněžice, e cila ka statusin e komunës së parë vetë-mbështetëse energjetike në Republikën Çeke. Milan Kazda, Kryetari i Komunës së Knežice-s, foli për shfrytëzimin e bio-mbetjeve nga gropat, në mënyrë që të mos ndërtohet asnjë sistem i veçantë i ujërave të zeza. Ky është një informacion i dobishëm, pasi sistemet e ujërave të zeza nuk janë shumë të zakonshme në qytetet e vogla boshnjake dhe as sistemet e ngrohjes qendrore. Falë zgjidhjes së saj të zgjuar, Kněžice kursehet nga deri në 11 mijë tonë emetime të CO2-shit çdo vit, të cilat përndryshe do të prodhoheshin nga qymyri.
Kryetarët e komunave të Bosnjës patën mundësinë të shohin impiantet e biogazit dhe makinat e peletit. Pesëdhjetë përqind e Bosnjës dhe Hercegovinës është e mbuluar me pyje, prandaj ndarja e përvojave lidhur me atë se si të përdoren ashklat e drurit në mënyrë efektive është vendimtare për rritjen e mëtejshme ekonomike të qyteteve boshnjake.
Pas Kněžice-s, kryetarët e komunave vizituan Šumperk-in dhe Zlín-in ku mësuan për standardet çeke që kanë të bëjnë me menaxhimin e mbeturinave, nismat evropiane të grupeve të veprimit lokal (GLV) dhe trendët aktuale në menaxhimin e ujërave.
“Ne jemi përqendruar në ndarjen e përvojës në fushën e zhvillimit të qëndrueshëm. Zyrtarët çekë dhe boshnjakë mund të mësojnë nga njëri -tjetri, prandaj ne organizuam një mundësi që ata të takoheshin. Objektivi ynë kryesor është të përmirësojmë organizimin dhe metodat e punës së autoriteteve lokale, por gjithashtu të mbështesim bashkëpunimin ndërkombëtar midis dy vendeve," theksoi Iva Svobodová, Koordinatore e Projektit të PIN -it në Bosnjë dhe Hercegovinë.
Kryetarët e komunave nga Bosnja mësuan se, madje edhe komunat e vogla mund të marrin pjesë në projekte të mëdha zhvillimore. Planet e tyre janë mjaft të guximshme: Laktashi synon të ndërtojë një sistem efikas të menaxhimit të mbeturinave; Maglaj është duke punuar në sistemin e ngrohjes qendrore; Livno dëshiron të avancoj aktivitetet e saj të klasifikimit të mbeturinave dhe Jezero është në proces të planifikimit të projekteve që përdorin energjinë e ujit.
Ky projekt u organizua nga PIN dhe Shoqata e Autoriteteve Lokale. Ai u financua nga Republika Çeke në kuadër të Programit të Shkëmbimit të Ekspertëve dhe ishte administruar nga Agjencia Çeke e Zhvillimit.